Archeolodzy datują początki osady chmieleńskiej na okres między VII a IX wiekiem. Wieś po raz pierwszy jest wzmiankowana w przywileju Mściwoja I z 1220 roku, nadającym ją cystersom oliwskim. Jak informuje dokument z 1283 roku Chmielno było kasztelanią obejmującą około 70 wiosek i podlegającą Gdańskowi. W okresie krzyżacki kasztelania chmieleńska została przeniesiona do Miechucina, a następnie do Mirachowa, które stało się siedzibą starostwa do czasu utworzenia powiatu w Kartuzach; w Chmielnie pozostał tylko krzyżacki urząd prokuratora. Od początku XIV wieku wieś związana była z klasztorem norbertanek w Żukowie, aż do konfiskaty jego dóbr przez zaborcę pruskiego w 1772 roku.
W XIX wieku Chmielno uczestniczyło w ruchach wolnościowych, w 1848 roku działało we wsi Koło Ligi Narodowej. w 1863 roku mieszkańcy Chmielna współdziałali z ruchem powstańczym, co upamiętnia Żelazny Krzyż wystawiony w 1888 roku przez miejscowego kowala, działacza powstańczego – Feliksa Gilmeistra. w drugiej połowie XIX wieku w obronie polskości chmielanie rozwijali działalność kulturalną i gospodarczą organizując pierwsze Czytelnie Ludowe oraz w 1897 roku -pierwszy na Kaszubach Bank Ludowy.
W latach 1906-1907 odnowiono udział dzieci w strajku szkolnym, natomiast w okresie 1919-1920 postawą mieszkańców wobec Grenzschutzu wioska nad trzema jeziorami zyskała sobie miano Republiki Chmielno. W okresie międzywojennym nadal w Chmielnie działały liczne organizacje o charakterze patriotycznym. Z okazji poświęcenia sztandarów dwóch z nich: Towarzystwa byłych Powstańców i Wojaków oraz Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej odwiedził wieś prezydent – Stanisław Wojciechowski.
Lata okupacji pociągnęły za sobą liczne ofiary. Wielu mieszkańców wsi zostało zamordowanych przez hitlerowców, zginęło w obozach koncentracyjnych, było wysiedlonych lub wywłaszczonych. Zdobycie Chmielna przez Armię Czerwoną nastąpiło 10 marca 1945 roku. Po wojnie wiele się w Chmielnie zmieniło. Wieś w pełni zelektryfikowano, rozwijała się mechanizacja rolnictwa. Zbudowano Nowe Osiedle, Szkołę Tysiąclecia, Agronomówkę, Ośrodek Zdrowia, Dom Kultury. Wokół jezior chmieleńskich powstały liczne ośrodki wypoczynkowe. Największy rozwój przypada na lata 90., kiedy to powstały samorządy gminne.
Zobacz: Gmina Kartuzy
